
Cześć, nazywam się Joanna Femiak i od ponad 20 lat szkolę przedsiębiorców branży edukacyjnej. Z wykształcenia jestem psychologiem, filozofem, ekspertem ds. rozwoju biznesów edukacyjnych. W codziennej pracy nauczyciele stają przed wyzwaniami, które mogą wpływać na efektywność ich działań oraz jakość procesu nauczania. Niezależnie od stopnia doświadczenia, zarówno młodzi nauczyciele, którzy stawiają swoje pierwsze kroki w świecie edukacji, jak i ci, którzy posiadają bogate doświadczenie w nauczaniu, mogą natknąć się na trudności. W tym wpisie zebrałam dla Ciebie najczęstsze problemy, z którymi może borykać się Twój zespół nauczycielski.
Od teorii do skutecznych rozwiązań w pracy nauczyciela
Młodzi nauczyciele, choć wyposażeni w solidne podstawy przedmiotowe i metody nauczania często napotykają trudności przy praktycznym zastosowaniu zdobytej wiedzy.
Opanowanie sztuki uczenia wymaga umiejętności praktycznego wykorzystania wiedzy i metodyki nauczania , a to oznacza zetknięcie się z grupą, w różnym wieku i jej dynamiką. Nauczyciel w klasie spotyka również indywidualistów, każde dziecko jest inne ma swoje potrzeby, możliwości i ograniczenia.
Posiadanie teorii i metody, to tylko pierwszy krok w kierunku umiejętności prowadzenia lekcji, warto zwrócić uwagę na kolejny krok jakim jest rozwój kompetencji interpersonalnych, zarówno w kontekście komunikacji z grupą jak i komunikacji indywidualnej.
Skuteczne zarządzanie klasą, a proces wydawania polecenia
Efektywne zarządzanie klasą, to zatem kolejne wyzwanie, z którym mierzą się młodzi nauczyciele. Ten obszar pracy nauczyciela wiąże się z koniecznością radzenia sobie z różnorodnymi zrachowaniami uczniów, utrzymaniem dyscypliny oraz stworzeniem pozytywnego i sprzyjającego nauce środowiska w klasie.
Lista wymagań stawianych młodym nauczycielom jest długa:
- muszą być w stanie skutecznie reagować na zachowania trudne,
- rozwiązywać konflikty, oraz utrzymywać równowagę pomiędzy wymaganiami edukacyjnymi a potrzebami uczniów
- skupiać uwagę uczniów i budowanie zaufania i pozytywnych relacji z uczniami
Sprawdzonym narzędziem, wspierającym młodego nauczyciela jest zrozumienie i zastosowanie procesu wydawania polecenia. Jeśli nauczyciel nauczy cię tego procesu, to może wokół niego zorganizować każdą lekcję. Etapy wydawania polecenia pomagają nauczycielowi zarządzić nie tylko organizacją lekcji, lecz przede wszystkim uwagą grupy. Dużym plusem jest również łatwość zdiagnozowania błędów podczas hospitacji i szybko wspólnie znaleźć ich rozwiązanie.
Wymieńmy zatem główne kroki podczas wydawania polecenia:
- Skupienie uwagi klasy.
- Nazwanie celu zadania.
- Upewnienie się o jego zrozumieniu przez grupę.
- Nazwanie czynności, które trzeba wykonać podczas zadania.
- Określenie kryteriów po których poznam, że zadanie jest wykonane.
- Określenie czasu wykonania zadania.
- Monitorowanie wykonania zadania.
- Sprawdzenie wykonania zadania.
- Udzielenie informacji zwrotnej.
- Sprawdzenie z grupą czy cel został osiągnięty.
Każdy z tych kroków wymaga osobnych narzędzi komunikacyjnych, jednak sama ich struktura pozwoli początkującemu nauczycielowi zaplanować komunikację i kontrolować jej skuteczność
,,Sprawdzonym narzędziem, wspierającym młodego nauczyciela jest zrozumienie i zastosowanie procesu wydawania polecenia. Jeśli nauczyciel nauczy cię tego procesu, to każdą lekcję wokół niego można zorganizować.”

Doświadczeni nauczyciela a nowoczesne technologie i psychologia w klasie
Staż pracy doświadczonego nauczyciela jest zarazem jego najmocniejszą stroną, jak i najsłabszą.
Doświadczenie, to źródło wiedzy i kompetencji, jednak również i nawyków.
Nawyki te, stają podstawą rutyny, która zabija czujność i otwartość. Warto ten etap rozwoju przyjąć za naturalny, normę i przygotować się na jego przyjęcie. Pomocne może być w tym obszarze szkolenie z nowych metod nauczania.
Doświadczeni nauczyciele, mimo posiadania stażu pracy, spotykają się również z oczekiwaniami adaptacji do nowych trendów edukacyjnych. To stawia przed nimi nowe wyzwania, wymagające ciągłego doskonalenia i elastyczności w podejściu do nauczania.
Wśród tych trendów można określić dwa kierunki: jeden jest związany z technologią szeroko pojętą a drugi z psychologią w klasie szeroko pojętą.
,,Jeśli wybierzemy szkolenie z technologii, doświadczony nauczyciel będzie postawiony przed faktem, weryfikacji swoich umiejętności, ale również uzyska dostęp do swoich zasobów, z których w rutynie nie korzystał. ”
Korzysta nauczyciel i klasa, pod warunkiem, że stworzymy warunki dla nauczyciela, aby nauczył się i wdrożył nowe rozwiązania (internet w klasie, komputer, dostęp do aplikacji) . Nie zawsze możemy liczyć na telefon nauczyciela.
Szkolenia psychologiczne, potrafią dać dużo radości doświadczonym nauczycielom, pod pewnymi warunkami. Po pierwsze muszą odsłaniać ich potrzeby, po drugie ich kompetencje, po trzecie dobrze by swoimi konsekwencjami wykraczały poza życie zawodowe i wpisywały się w filozofię lifelong learning.
Standardy edukacyjne, oceny i oczekiwania rodziców – czyli treści dla młodego i doświadczonego nauczyciela
W miarę ewoluowania standardów edukacyjnych oraz wzrostu oczekiwań społecznych uczestników edukacji (rodziców, dzieci i nauczycieli), kluczową rolę odgrywa umiejętne ocenianie postępów uczniów.
Ocena postępów ucznia, stanowi istotny element pracy pedagogicznej, samokontroli ucznia i kontroli procesu edukacji ze strony rodziców.
Wiele napisano o ocenie, dzisiaj chciałabym podkreślić, jej funkcję i diametralnie odmienne sposoby jej stosowania.
W pierwszym wypadku ocena, zazwyczaj liczbowa, jest informacją czy uczeń odbiega od średniej klasowej, czy nie. Kryteria jej stosowania jednakowe dla wszystkich, służą masowej edukacji, kontroli nad jej jakością, co przecież leży na sercu wszystkim jej uczestnikom. Uczeń tutaj dowiaduje się o swoim miejscu na osi, wie jak daleko odstaje od średniej, raczej ma kłopot z określeniem, co sam musi zrobić, by spełnić wszystkie kryteria.
Jednak jest i druga filozofia, ocena zastąpiona jest informacją zwrotną. Tutaj uczeń ma dopasowane do siebie wymagania, które są ka kroki, pozwalające zrealizować ogólne cele. Kroki te są dla niego zrozumiałe, może przejąć za nie odpowiedzialność. Uwaga jest tu miejsce na nazwanie zasobów, mocnych stron ucznia.
Zdobycie umiejętności różnorodnego oceniania pozwala pogodzić sprawiedliwe (względem grupy) ocenianie uczniów, ale także jest kluczowe dla skutecznego wspierania ich rozwoju i motywowania do dalszej edukacyjnej ścieżki.
Osobiście uważam, że nie ma konieczności ocen w oparciu o średnią, a rywalizacja w grupie jest mniej potrzebna niż współpraca i wzajemne wsparcie.
Dlatego informacja zwrotna połączona z zapisem procentowym postępów i budowaniem współpracy między uczniami – to jest sprzyjające środowisko edukacji dla uczniów i pracy dla nauczyciela. Dlatego warto w tym obszarze, nieustannie się doskonalić.
Poprzez rozwijanie kompetencji zawodowych, możemy efektywnie wspierać proces nauczania i uczenia się. Przemyślane szkolenia odgrywają pomocną rolę, dostarczając niezbędnych narzędzi, wiedzy i umiejętności potrzebnych do skutecznego rozwiązywania problemów, osiągania sukcesów w pracy pedagogicznej i czerpania radości z pracy nauczycielskiej.
Każda szkoła ma swoje wartości, szkolenia powinny je rozwijać i wzmacniać – nie ma jednej drogi w edukacji, warto mieć jednak świadomość, którą idziemy.
Zapytaj o nasze szkolenia dla nauczycieli i wesprzyj rozwój zawodowy swojego zespołu już dziś! SPRAWDŹ

Joanna Femiak, właścicielka Personnel Training Institute Psycholog, filozof, ekspert ds. rozwoju przedsiębiorców. Porozmawiajmy o rozwoju Twojej firmy! Wybierz termin bezpłatnej konsultacji: